Trong suốt cuộc đời, cố nghệ nhân gốm Bát Tràng luôn theo đuổi những giá trị bình dị, gần gũi với con người Việt Nam. Ông lấy đó như là “mạch nguồn” để truyền cảm hứng sáng tạo, từ đó tạo ra những sản phẩm gốm sứ mang đậm “Hồn đất Việt”. Trong bài viết hôm nay, chúng ta sẽ cùng Gốm Sứ Hoàng Gia gặp gỡ với nghệ nhân Vũ Đức Thắng – ông được biết đến như là người “thổi hồn” vào gốm sứ Việt Nam!
Tiểu sử nghệ nhân Vũ Đức Thắng
Nghệ nhân Vũ Đức Thắng, sinh ra và lớn lên tại Bát Tràng, Gia Lâm, Hà Nội. Ông không chỉ được biết đến trong làng gốm sứ Bát Tràng, mà còn trong cả giới nghệ thuật ở Hà Nội. Với hơn 40 năm gắn bó với nghề gốm gia truyền, ông không ngừng tìm tòi và sáng tạo, mang đến những sản phẩm gốm mang “chất riêng” với sự kết hợp tinh tế giữa kỹ thuật làm gốm truyền thống và phong cách mỹ thuật hiện đại. Tính nghệ thuật cao được thể hiện rõ trong từng tác phẩm mà ông tạo ra.
Sự nghiệp vang danh của nghệ nhân Vũ Đức Thắng
Vũ Đức Thắng tốt nghiệp Khoa Đồ họa tại Trường Cao đẳng Mỹ thuật Công nghiệp Hà Nội vào năm 1980 và từ đó đã theo đuổi nghề gốm suốt hơn 40 năm. Ông nổi tiếng trong làng gốm Bát Tràng với khả năng đắp nổi và khắc hoa văn trên gốm. Với nhiều tác phẩm mang tính đột phá và ghi dấu trong lịch sử đương đại của làng nghề, nghệ nhân Vũ Đức Thắng đã đoạt được nhiều giải thưởng cả trong và ngoài nước.
Hiện tại, cửa hàng giới thiệu sản phẩm và cơ sở sản xuất của gia đình ông đã được Cục Di sản (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) công nhận là một trong ba điểm đến hấp dẫn dành cho du khách khi ghé thăm làng gốm Bát Tràng.
Những tác phẩm gốm ấn tượng của Nghệ nhân Vũ Đức Thắng
Nghệ nhân gốm Vũ Đức Thắng được biết đến với sự tài năng ấn tượng trong việc khắc chìm và đắp nổi trên gốm, cùng với kỹ thuật phủ men độc đáo, đặc biệt là kỹ thuật chồng màu. Đây là một kỹ thuật khó khăn, yêu cầu nghệ nhân bát tràng phải sử dụng kinh nghiệm và cảm xúc để thể hiện ý tưởng đã lên trước. Đồng thời, đây cũng là phần quan trọng giúp phát huy phẩm chất tốt nhất của người làm gốm. Với những kinh nghiệm và cảm xúc đó, nghệ nhân Vũ Đức Thắng luôn sáng tạo và mang đến những ý tưởng trang trí mới, mô tả phong cảnh và sự tích lịch sử dân tộc thông qua kỹ thuật khắc chìm.
Các họa tiết trên gốm không chỉ độc đáo và kỳ ảo từ chất liệu đất mà còn phản ánh sự tài tình của nghệ nhân trong việc phun men. Mỗi tác phẩm của ông tái hiện nghệ thuật trên chất men nâu, đen hoặc men trầm, và phải thể hiện được đặc trưng của gốm mang tên “Hồn đất Việt” của nghệ nhân gốm sứ Vũ Đức Thắng. Do đó, mỗi tác phẩm của ông không chỉ được khách hàng trong và ngoài nước như: Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ,… đánh giá cao mà còn nhận được nhiều sự yêu thích.
Nơi triển lãm gốm của nghệ nhân Vũ Đức Thắng
Nghệ nhân Vũ Đức Thắng thường triển lãm các tác phẩm gốm của mình tại không gian được thiết kế đặc biệt, kết hợp giữa nghệ thuật thủ công tinh xảo của ông và phong cách thời trang của Italia. Các triển lãm thường được tổ chức trong không gian lò gốm Bát Tràng và được trang trí với hình ảnh tháp nghiêng Pisa, tạo nên một trải nghiệm độc đáo và thú vị cho khách tham quan.
Một trong những điểm nổi bật tại các triển lãm là mười hai chiếc giày gốm Bát Tràng, được tạo ra bởi nghệ nhân gốm sứ Vũ Đức Thắng. Trong số đó, có một đôi giày đã được Tổ chức Kỷ lục Guinness Việt Nam công nhận là Đôi giày gốm lớn nhất tại Việt Nam vào năm 2013. Đây là những tác phẩm độc đáo, mang giá trị nghệ thuật cao và thu hút sự quan tâm của đông đảo người yêu nghệ thuật.
Quan điểm của nghệ nhân Trần Độ đối với gốm sứ Bát Tràng
Theo quan điểm của nghệ nhân Trần Độ, gốm sứ Bát Tràng không chỉ là những sản phẩm thông thường mà còn là biểu tượng của văn hóa và truyền thống. Ông nhấn mạnh rằng việc tạo ra một sản phẩm gốm sứ không đơn giản và không thể gấp gáp trong một vài ngày. Ông so sánh với những sản phẩm của hãng Nike, mà người tiêu dùng thường coi là biểu tượng của văn hóa, và khi nó đạt đến tiêu chuẩn văn hóa, giá trị của nó là vô cùng lớn. Ông cho rằng, đây cũng chính là mục tiêu mà gốm sứ Bát Tràng cũng như gốm sứ của Việt Nam nói chung nên hướng đến.
Nghệ nhân gốm sứ Vũ Đức Thắng chia sẻ rằng, sau 20 năm hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật, ông đã sở hữu một số lượng sản phẩm thủ công độc đáo, có giá trị không thể định giá được. Ông luôn đặt mình vào những thử thách mới và không ngừng phấn đấu để phát triển sự nghiệp của mình. Ông nhấn mạnh rằng, từ người nghèo trở thành giàu là một quãng đường, nhưng từ giàu trở thành sang lại là một thử thách khó khăn hơn nhiều. Ông cảm thấy tự hào khi có thể tự biến bản thân mình để tiến xa hơn trong sự nghiệp.
Khi đề cập đến Bát Tràng, nghệ nhân Thắng nhớ đến hai câu ca dao cổ phổ biến: “Chiếu Nga Sơn, gạch Bát Tràng/ Vải tơ Nam Định, lụa hàng Hà Đông” là để nhấn mạnh vào truyền thống và giá trị của làng gốm này. Tuy nhiên, ông cũng nhận thấy rằng trước kia, gốm Bát Tràng chỉ đơn giản là vật bao, phục vụ cho việc bảo quản các sản phẩm chính. Nhưng không ai ngờ rằng, nó lại trở thành một biểu tượng nổi tiếng và có uy tín như ngày nay. Điều này thể hiện sự phát triển và thăng tiến của làng gốm Bát Tràng qua nhiều thế hệ.
Những thành tựu mà nghệ nhân Vũ Đức Thắng đạt được
Nghệ nhân gốm Đức Thắng đã có một sự nghiệp đầy thành tựu và ấn tượng trong lĩnh vực gốm sứ, được công nhận và tôn vinh bởi nhiều giải thưởng và danh hiệu cao quý. Ông được UBND TP. Hà Nội tặng danh hiệu Nghệ nhân cấp thành phố vào năm 2003 và được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân cấp quốc gia – Nghệ nhân Ưu tú vào năm 2010, là danh hiệu lần đầu tiên trong ngành thủ mỹ công nghệ.
Sự sáng tạo của ông đã được thể hiện rõ qua các tác phẩm độc đáo và đẳng cấp. Tại Triển lãm Đẹp Fashion Show 10, ông đã sáng tạo ra 10 đôi giày gốm Bát Tràng. Trong đó có đôi giày được công nhận là đôi giày gốm lớn nhất Việt Nam bởi Tổ chức Kỷ lục Guinness Việt Nam. Đôi giày này đã gây ấn tượng mạnh mẽ trong trưng bày tại triển lãm, làm cho mọi người ngạc nhiên trước vẻ đẹp kỳ lạ và sự độc đáo của chúng.
Ngoài ra, ông còn tiếp tục sáng tạo bằng việc tạo ra một chiếc chân trái bằng gốm độc đáo, được dành riêng cho buổi chụp hình với vận động viên khuyết tật Nguyễn Thị Thủy trong chuyên đề: “Chỗ đứng, đôi chân & những vết xước” của Tạp chí Đẹp.
Cuối cùng, ông còn có ước mơ và nỗ lực để thành lập Bảo tàng Gốm tư nhân đầu tiên tại Việt Nam, mang tên “Hồn gốm Việt”. Mặc dù Vũ Đức Thắng đã ra đi vào năm 2016, nhưng tâm nguyện của ông vẫn tiếp tục được gia đình ông cố gắng hoàn thành, nhằm lưu giữ và lan tỏa những giá trị truyền thống của gốm Việt đến với nhiều người. Điều này là một di sản vô giá mà ông để lại cho cộng đồng và là một tấm gương sáng cho các thế hệ sau.
Nhận định của mọi người về nghệ nhân Vũ Đức Thắng
Mọi người đều đánh giá cao cố nghệ nhân gốm sứ Vũ Đức Thắng với mỗi tác phẩm gốm mà ông tạo ra. Những tác phẩm này không chỉ là kết quả của sự sáng tạo độc đáo và đổi mới trong tư duy của ông, mà còn phản ánh sự hài hòa giữa truyền thống và hiện đại. Điều này là kết quả của sự hòa quyện giữa cái đẹp và sự hiểu biết sâu sắc về lịch sử và nghệ thuật gốm sứ Bát Tràng mà ông đã tích lũy được qua nhiều năm hoạt động.
Lời kết: Vừa rồi là những chia sẻ của chúng tôi về cố nghệ nhân Vũ Đức Thắng – Người “thổi hồn” vào gốm sứ Việt Nam. Hy vọng bài viết này từ Gốm Sứ Hoàng Gia đã giúp bạn phần nào hiểu rõ hơn về người nghệ nhân tài hòa này!
