Nằm bên bờ sông Hồng, làng gốm Kim Lan là một trong những làng nghề làm gốm có niên đại hàng nghìn năm ở Việt Nam. Khám phá làng gốm Kim Lan, du khách sẽ được trải nghiệm những sản phẩm gốm độc đáo và đa dạng như bình, vại, chậu cảnh, lư hương, chén, bát, ống đựng tăm… từ phổ thông đến cao cấp. Hãy cùng Gốm Sứ Hoàng Gia tìm hiểu làng gốm Kim Lan ở đâu, cũng như vẻ đẹp và sức sống của làng nghề Kim Lan ngay trong bài viết sau nhé!
Sơ lược về làng gốm Kim Lan
Kim Lan là một xã nằm gần làng gốm Bát Tràng thuộc huyện Gia Lâm, Hà Nội, nhưng không nhiều người biết rằng đây từng là nơi nổi tiếng với ngành công nghiệp gốm sứ. Với tuổi đời lâu dài hơn cả làng gốm Bát Tràng, Kim Lan được coi là cái nôi của nền văn minh gốm sứ trong vùng Đồng bằng sông Hồng.
Theo các nhà nghiên cứu khảo cổ và lịch sử, nghề gốm ở Kim Lan đã tồn tại từ hơn 1000 năm trước và từng có thời kỳ phát triển mạnh mẽ. Mặc dù gần đây mới được nhiều người biết đến, nhưng Kim Lan vẫn giữ lại được bản sắc của một ngôi làng cổ có truyền thống nghề gốm lâu đời. Từ trung tâm Hà Nội, du khách chỉ cần đi chừng 30km để đến với Kim Lan – một ngôi làng có tuổi thọ lên đến hơn nghìn năm.
Sự ra đời của làng gốm Kim Lan
Làng gốm cổ Kim Lan tọa lạc tại xã Kim Lan, huyện Gia Lâm, Hà Nội, chỉ cách làng Bát Tràng bên dòng kênh Bắc Hưng Hải. Nổi tiếng như “nàng công chúa ngủ trong rừng”, Kim Lan được xem là ngôi làng gốm sứ nằm sát bên làng Bát Tràng.
Qua các cuộc khai quật tại di chỉ bãi Hàm Rồng trong các năm 2001 và 2003, các nhà nghiên cứu xác định rằng nghề gốm Kim Lan đã tồn tại từ thế kỷ VIII và phát triển mạnh mẽ đến thế kỷ XVIII. Từ thời kỳ này, gốm Kim Lan được coi trọng như một sản phẩm quý giá, đứng bên cạnh lụa, gấm, châu, ngọc. Ngoài những sản phẩm cao cấp, Kim Lan còn sản xuất gốm mộc, gốm thô mang vẻ giản dị mộc mạc. Làng Kim Lan trở thành nơi sản xuất đồ gốm gia dụng cho kinh thành Thăng Long xưa. Tuy nhiên, từ thế kỷ XVIII, nghề gốm ở Kim Lan đang dần suy thoái.
Vào những năm 1990, Kim Lan đã có khoảng 750 lò sản xuất gốm sứ, chủ yếu làm bát đĩa. Tuy nhiên, đến những năm 2010, ngành công nghiệp gốm sứ gặp nhiều khó khăn khi phải đối mặt với sự cạnh tranh từ các sản phẩm nhập khẩu, đặc biệt là từ Trung Quốc, dẫn đến sự giảm dần của số lượng hộ sản xuất gốm.
Mặc cho những thách thức, cư dân tại Kim Lan vẫn đang nỗ lực để tái thiết và bảo tồn ngành công nghiệp gốm sứ, giữ vững giá trị truyền thống của làng. Hiện nay, xã Kim Lan có hơn 400 lò gốm hoạt động, thu hút hàng nghìn lao động tham gia vào ngành công nghiệp này.
Vị trí của làng gốm Kim Lan ở đâu?
Vậy, chính xác thì vị trí làng gốm Kim Lan ở đâu? Làng gốm Kim Lan nằm tại XWC6+HQH, xóm 1, Gia Lâm, Hà Nội. (Xem bản đồ: https://maps.app.goo.gl/6FXRDMCYaTNXeeFr8 )Làng này chỉ cách Bát Tràng một dòng kênh Bắc Hưng Hải. Với niên đại hàng nghìn năm và các di vật khảo cổ, Kim Lan được xem là một trong những làng gốm cổ truyền lâu đời nhất, thậm chí còn lâu hơn cả làng gốm Bát Tràng.
Giá vé và thời gian mở cửa của làng gốm Kim Lan
Giá vé vào cổng tham quan làng gốm Kim Lan là miễn phí.
Thời gian mở cửa của làng gốm Kim Lan là từ 7 giờ sáng đến 5 giờ chiều, mở cửa tất cả các ngày trong tuần.
Các sản phẩm nổi bật tại làng nghề Kim Lan
Làng gốm Kim Lan nổi tiếng với việc sản xuất các đồ gốm gia dụng phục vụ cho sinh hoạt hàng ngày. Đặc điểm của các sản phẩm gốm Kim Lan là sự đơn giản, tiện dụng và thoải mái cho người sử dụng. Các sản phẩm tại đây chủ yếu bao gồm bình, vại gốm, chậu cây cảnh, lư hương, chén, bát, ống đựng tăm… từ các sản phẩm phổ thông cho đến loại cao cấp.
Công đoạn sản xuất gốm sứ tại làng nghề Kim Lan
Quy trình sản xuất gốm sứ tại làng nghề Kim Lan bao gồm các công đoạn sau:
- Lựa chọn nguyên liệu: Việc chọn lựa đất sét và các phụ gia là bước quan trọng nhất trong quy trình sản xuất gốm. Nguyên liệu này cần phải được chọn lọc kỹ càng để đảm bảo chất lượng sản phẩm cuối cùng.
- Đổ khuôn: Các nghệ nhân sẽ thực hiện việc đổ khuôn một cách tỉ mỉ và chi tiết, đảm bảo hình dáng và kích thước chính xác của sản phẩm.
- Sắp xếp và nung: Sau khi đổ khuôn, các sản phẩm sẽ được sắp xếp vào lò nung để trải qua quá trình nung chảy và đóng rắn.
- Sàng lọc: Công đoạn này đòi hỏi sự kỹ càng và cẩn thận, khi các sản phẩm sau khi nung cần được sàng lọc để loại bỏ những sản phẩm không đạt tiêu chuẩn.
- Hoàn thiện: Công đoạn cuối cùng và quyết định sự thành công của sản phẩm là từ đôi bàn tay và trí tưởng tượng của nghệ nhân. Họ sẽ hoàn thiện sản phẩm bằng cách sơn, trang trí hoặc các công đoạn khác để tạo ra sản phẩm gốm sứ hoàn hảo.
Một số điểm du lịch nổi tiếng ở Làng gốm Kim Lan
Trong làng gốm Kim Lan, có những điểm du lịch nổi tiếng sau đây mà bạn nên thử một lần khám phá và trải nghiệm:
Tham quan bảo tàng gốm sứ và lịch sử xã Kim Lan
Khi thăm làng gốm Kim Lan, du khách không thể bỏ qua cơ hội thăm thú Bảo tàng Gốm Sứ và Lịch sử Xã Kim Lan. Bảo tàng này nằm gần UBND xã với diện tích khoảng 200m vuông, với kiến trúc độc đáo được thiết kế theo kiểu các loại lò nung gốm truyền thống của người dân Kim Lan.
Bảo tàng Gốm Sứ và Lịch sử Xã Kim Lan được xây dựng từ lòng đam mê và tâm huyết của nhiều thế hệ người dân Kim Lan, cùng với sự hỗ trợ của các nhà khoa học trong và ngoài nước. Công trình sưu tầm các cổ vật và xây dựng bảo tàng gốm cổ này đã được vinh danh tại lễ trao Giải thưởng Bùi Xuân Phái – Vì Tình yêu Hà Nội lần thứ 6 vào năm 2013.
Tại Bảo tàng này, du khách sẽ được chiêm ngưỡng hơn 300 hiện vật gốm sứ đa dạng và phong phú, bao gồm tấm ngói, gạch trang trí, chậu, bát, ấu men ngọc và nhiều sản phẩm khác có giá trị lịch sử. Việc thăm quan Bảo tàng sẽ giúp du khách hiểu sâu hơn về lịch sử và nghệ thuật làm gốm tại làng gốm Kim Lan.
Ngoài ra, du khách cũng có thể dành thêm thời gian để đi dạo qua các con đường làng yên bình, ghé thăm các cơ sở sản xuất gốm truyền thống để tìm hiểu quy trình làm gốm và mua sắm những sản phẩm độc đáo, làm quà lưu niệm. Đây thực sự là một trải nghiệm thú vị và đáng nhớ cho du khách khi đến thăm làng gốm Kim Lan.
Lò nung gốm cổ
Bên cạnh bảo tàng gốm, đây cũng là nơi mà du khách có thể trải nghiệm và tìm hiểu về kỹ thuật nung gốm truyền thống của làng. Thông qua việc thăm quan lò nung gốm cổ, du khách sẽ được chiêm ngưỡng quy trình nung gốm từ việc chuẩn bị nguyên liệu đến quá trình nung chảy và hoàn thiện sản phẩm.
Chợ gốm Kim Lan
Điểm đến này là nơi du khách có thể mua sắm các sản phẩm gốm sứ với đa dạng mẫu mã và giá cả hợp lý. Tại chợ gốm Kim Lan, du khách có thể tìm thấy những món đồ gốm sứ độc đáo và mang vẻ đẹp truyền thống của làng gốm này.
Những biến cố thăng trầm của làng gốm sứ Kim Lan
Làng gốm Kim Lan đã trải qua những biến cố thăng trầm trong lịch sử phát triển của mình. Mặc dù từng phát triển mạnh mẽ, nhưng trong một thời gian dài, làng Kim Lan đã gặp phải khó khăn khi mất đi nghề làm gốm. Lý do chính là do sự chuyển đổi của người dân từ nghề làm gốm sang nghề nông nghiệp. Với nhiều ruộng đất và tiềm năng phát triển nông nghiệp, người dân trong làng đã dần bỏ nghề làm gốm để tập trung vào nông nghiệp. Trong thời kỳ này, nghề làm gốm tại Kim Lan đã trải qua thời gian lãng quên, và nhiều người đã chọn sang làm công cho làng gốm Bát Tràng.
Tuy nhiên, ngày nay, nghề gốm Kim Lan đang từng bước khôi phục và phát triển trở lại. Mặc dù đối mặt với sự cạnh tranh từ làng gốm Bát Tràng, nhưng sự nỗ lực và quyết tâm của người dân và chính quyền địa phương đã giúp làng gốm Kim Lan dần dần phục hồi. Hy vọng trong tương lai, làng gốm Kim Lan sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, trở thành một địa chỉ du lịch nổi tiếng thu hút khách du lịch trong và ngoài nước.
Thông tin liên hệ
- Địa chỉ: XWC6+HQH, xóm 1, Gia Lâm, Hà Nội
- Giờ mở cửa: Mở cửa cả ngày
Một số câu hỏi thường gặp về làng nghề gốm sứ Kim Lan
Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về làng nghề gốm sứ Kim Lan:
- Làng gốm Kim Lan ở đâu? Có gần Hà Nội không?
Kim Lan làng nghề gốm sứ tọa lạc tại xã Kim Lan, huyện Gia Lâm, thành phố Hà Nội. Nơi đây cách trung tâm Hà Nội khoảng 20 km – 25 km về phía Đông Bắc.
- Lịch sử hình thành, phát triển của làng nghề gốm sứ Kim Lan ra sao?
Kim Lan là làng nghề gốm sứ đã có lịch sử hơn 900 năm, trải qua nhiều thế hệ thợ thủ công làm gốm sứ và là điểm tự hào của văn hóa làm gốm truyền thống của Việt Nam.
- Các sản phẩm gốm sứ ở làng Kim Lan có gì đặc biệt?
Sản phẩm gốm sứ ở Kim Lan được làm từ nguyên liệu đất sét cao cấp, mang lại màu sắc tươi sáng và hoa văn tinh xảo, tạo nên sự độc đáo và sang trọng.
Lời kết: Gốm Sứ Hoàng Gia hy vọng rằng bài viết trên đã cung cấp cho bạn biết làng gốm Kim Lan ở đâu, cũng như những nội dung bên lề về làng gốm Kim Lan. Hãy tận hưởng việc khám phá về nền văn hóa làm gốm truyền thống ngôi của làng này, cũng như chiêm ngưỡng thêm về vẻ đẹp và giá trị văn hóa mà làng gốm Kim Lan mang lại!
