Gốm sứ Nhật không chỉ là minh chứng cho sự khéo léo và tài năng của những người thợ thủ công, mà còn là lưu giữ vô số ý nghĩa và nét đẹp nghệ thuật sâu sắc. Khi sở hữu một tác phẩm gốm Nhật Bản, bạn không chỉ có một món đồ đẹp mắt, mà còn được chia sẻ một phần của nền văn hóa đặc sắc từ đất nước mặt trời mọc. Cùng Gốm Sứ Hoàng gia khám phá quá trình hình thành và phát triển của gốm Nhật Bản, cũng như những loại gốm sứ nổi tiếng nhất qua bài viết sau đây nhé!
Gốm sứ Nhật Bản là gì?
Gốm sứ Nhật Bản, hay còn gọi là “Yakimono” (焼き物), là một loại hình nghệ thuật truyền thống lâu đời và độc đáo với lịch sử phát triển hơn 1.000 năm. Gốm Nhật được biết đến với sự đa dạng về phong cách, kỹ thuật và chất liệu, thể hiện sự tinh tế và tao nhã trong văn hóa Nhật Bản.
Lịch sử phát triển của gốm sứ Nhật
Gốm sứ của Nhật có lịch sử lâu đời, bắt đầu từ thế kỷ thứ 6. Dưới đây là tóm tắt lịch sử phát triển của gốm Nhật Bản:
Thời kỳ tiền sử (khoảng 14.000 – 300 TCN)
- Gốm sứ được làm bằng tay, với hoa văn thô sơ.
- Loại hình gốm sứ phổ biến nhất là Jomon, được nung ở nhiệt độ thấp và có đặc điểm là hoa văn dây thừng.
Thời kỳ Kofun (300 – 538 TCN)
- Gốm sứ được nung ở nhiệt độ cao hơn, với kỹ thuật và hoa văn tinh tế hơn.
- Xuất hiện kỹ thuật in và vẽ trên gốm sứ.
Thời kỳ Asuka (538 – 710)
- Gốm sứ受到中国的影响，出现了许多新的风格和技术。
- Loại hình gốm sứ Sueki phổ biến, được nung ở nhiệt độ cao và có màu nâu xám.
Thời kỳ Nara (710 – 794)
- Gốm sứ được sử dụng rộng rãi trong đời sống, với nhiều phong cách đa dạng.
- Xuất hiện kỹ thuật tráng men và gốm sứ Tam Thái.
Thời kỳ Heian (794 – 1185)
- Gốm sứ được nung với kỹ thuật cao hơn, với màu sắc và hoa văn tinh tế hơn.
- Loại hình gốm sứ Seto phổ biến, được nung ở nhiệt độ cao và có màu trắng ngà.
Thời kỳ Kamakura (1185 – 1333)
- Gốm sứ được sử dụng trong trà đạo, với phong cách wabi-sabi.
- Loại hình gốm sứ Karatsu phổ biến, được làm từ đất sét thô và có vẻ đẹp mộc mạc.
Thời kỳ Muromachi (1333 – 1573)
- Gốm sứ được sản xuất với số lượng lớn, với nhiều kỹ thuật mới.
- Xuất hiện kỹ thuật vẽ Kakiemon và Imari.
Thời kỳ Edo (1603 – 1868)
- Gốm sứ tiếp tục phát triển với nhiều phong cách mới và hiện đại.
- Loại hình gốm sứ Arita, Kutani và Nabeshima phổ biến.
Thời kỳ hiện đại (1868 – nay)
- Gốm sứ Nhật Bản tiếp tục phát triển với nhiều phong cách mới và hiện đại.
- Gốm sứ của Nhật Bản được yêu thích trên toàn thế giới và được sử dụng rộng rãi trong đời sống.
Gốm sứ Nhật Bản ngày nay
Ngày nay, gốm sứ của Nhật Bản là một trong những loại hình nghệ thuật truyền thống được yêu thích nhất trên thế giới. Gốm Nhật Bản được sử dụng rộng rãi trong đời sống với nhiều chức năng khác nhau như:
- Đồ dùng gia đình: Bát đĩa, ấm chén, bình hoa,…
- Đồ trang trí: Lọ hoa, tượng, tranh gốm,…
- Quà tặng: Đây là món quà ý nghĩa cho người thân và bạn bè.
Gốm sứ của Nhật Bản có giá trị nghệ thuật và văn hóa cao, thể hiện sự tinh tế và tao nhã trong văn hóa Nhật Bản. Các sản phẩm này là một phần quan trọng trong đời sống của người Nhật Bản và là một trong những biểu tượng của văn hóa Nhật Bản trên thế giới.
Đặc điểm nổi bật của gốm sứ Nhật Bản
Về chất liệu: Gốm Nhật Bản được làm từ nhiều loại đất sét khác nhau, tạo nên sự đa dạng về màu sắc và độ mịn.
Về kỹ thuật: Gốm sứ của Nhật Bản được chế tác bằng nhiều kỹ thuật khác nhau, bao gồm:
- Nặn tay: Kỹ thuật truyền thống tạo ra những sản phẩm độc đáo và mang dấu ấn cá nhân của nghệ nhân.
- Chuyền bàn xoay: Kỹ thuật hiện đại giúp tạo ra những sản phẩm đồng đều và có độ chính xác cao.
- Men gốm: Gốm sứ Nhật Bản sử dụng nhiều loại men gốm khác nhau, tạo nên sự đa dạng về màu sắc và hoa văn.
- Trang trí: Gốm Nhật Bản được trang trí bằng nhiều kỹ thuật khác nhau, bao gồm:
- Vẽ tay: Kỹ thuật truyền thống tạo ra những hoa văn tinh tế và độc đáo.
- In ấn: Kỹ thuật hiện đại giúp tạo ra những hoa văn sắc nét và đồng đều.
Các loại hình gốm sứ Nhật Bản
Nhật Bản nổi tiếng với lịch sử gốm sứ lâu đời và phong phú, với nhiều loại hình gốm sứ đa dạng, thể hiện sự tinh tế và tao nhã trong văn hóa Nhật Bản. Dưới đây là một số loại hình gốm sứ Nhật Bản tiêu biểu:
Đồ gốm nung
- Bát đĩa: Gốm sứ của Nhật Bản có nhiều loại bát đĩa đa dạng về kiểu dáng, chất liệu và hoa văn. Loại hình gốm sứ này được sử dụng rộng rãi trong đời sống, từ gia đình bình dân đến nhà hàng sang trọng.
- Ấm chén: Sản phẩm cũng có nhiều loại ấm chén đa dạng về kiểu dáng, chất liệu và hoa văn. Loại hình gốm sứ này được sử dụng để pha trà, uống trà và tiếp khách.
- Bình hoa: Gốm Nhật Bản có nhiều loại bình hoa đa dạng về kiểu dáng, chất liệu và hoa văn. Loại hình gốm sứ này được sử dụng để trang trí nhà cửa, cắm hoa và làm quà tặng.
Đồ gốm trang trí
- Tượng: Gốm Nhật Bản có nhiều loại tượng đa dạng về hình ảnh, kích thước và màu sắc. Loại hình gốm sứ này được sử dụng để trang trí nhà cửa, làm quà tặng và bày biện trong các dịp lễ hội.
- Tranh gốm: Gốm Nhật Bản có nhiều loại tranh gốm đa dạng về chủ đề, phong cách và kích thước. Loại hình gốm sứ này được sử dụng để trang trí nhà cửa, làm quà tặng và bày biện trong các dịp lễ hội.
Bộ trà đạo
- Ấm trà: Gốm sứ của Nhật Bản có nhiều loại ấm trà đa dạng về kiểu dáng, chất liệu và hoa văn. Loại hình gốm sứ này được sử dụng để pha trà trong trà đạo.
- Chén trà: Gốm Nhật Bản có nhiều loại chén trà đa dạng về kiểu dáng, chất liệu và hoa văn. Loại hình gốm sứ này được sử dụng để uống trà trong trà đạo.
- Dụng cụ trà đạo: Gốm Nhật Bản có nhiều loại dụng cụ trà đạo đa dạng như chổi trà, gáo trà, hộp trà,… Loại hình gốm sứ này được sử dụng trong trà đạo.
Ngoài ra, còn có một số loại hình gốm Nhật Bản khác như:
- Gốm sứ Bizen: Loại gốm sứ này được làm từ đất sét thô, nung ở nhiệt độ cao và có màu nâu đỏ. Gốm sứ Bizen được đánh giá cao bởi vẻ đẹp mộc mạc và giản dị.
- Gốm sứ Raku: Loại gốm sứ này được nung ở nhiệt độ thấp và có đặc điểm là lớp men rạn. Gốm sứ Raku được đánh giá cao bởi vẻ đẹp độc đáo và tinh tế.
- Gốm sứ Imari: Loại gốm sứ này được trang trí với hoa văn sặc sỡ và cầu kỳ. Gốm sứ Imari được đánh giá cao bởi vẻ đẹp sang trọng và quý phái.
Những phong cách gốm sứ Nhật Bản nổi bật
Gốm sứ Nhật nổi tiếng với sự đa dạng về phong cách, thể hiện sự tinh tế và tao nhã trong văn hóa Nhật Bản. Dưới đây là một số phong cách gốm Nhật Bản nổi bật:
Phong cách Wabi-Sabi
- Đặc điểm: Lối sống đề cao sự giản dị, mộc mạc và vẻ đẹp tự nhiên. Gốm sứ Wabi-Sabi thường có màu sắc trung tính, kiểu dáng đơn giản và không cầu kỳ.
- Sản phẩm: Chén trà, bình hoa, tượng,…
- Giá trị: Mang đến cảm giác bình yên, thư thái và trân trọng những giá trị giản dị trong cuộc sống.
Phong cách Mingei
- Đặc điểm: Gốm sứ dân gian, mang đậm nét văn hóa địa phương. Gốm sứ Mingei thường được làm thủ công, với hoa văn và kiểu dáng phản ánh cuộc sống sinh hoạt của người dân địa phương.
- Sản phẩm: Đồ dùng gia đình, đồ trang trí,…
- Giá trị: Giữ gìn và phát huy nét văn hóa truyền thống của các địa phương.
Phong cách Imari
- Đặc điểm: Gốm sứ được trang trí với hoa văn sặc sỡ và cầu kỳ, thường sử dụng màu đỏ, xanh, vàng và đen. Gốm sứ Imari được xem là biểu tượng của sự sang trọng và quý phái.
- Sản phẩm: Bộ ấm chén, bình hoa, tượng,…
- Giá trị: Thể hiện sự tinh tế và đẳng cấp trong nghệ thuật gốm sứ.
Phong cách Karatsu
- Đặc điểm: Gốm sứ được làm từ đất sét thô, mang vẻ đẹp mộc mạc và giản dị. Gốm sứ Karatsu thường có màu nâu hoặc xám, với hoa văn đơn giản.
- Sản phẩm: Chén trà, bình hoa, tượng,…
- Giá trị: Mang đến cảm giác gần gũi với thiên nhiên và trân trọng những giá trị nguyên bản.
Ngoài ra, còn có một số phong cách gốm Nhật Bản nổi tiếng khác như:
- Phong cách Oribe: Gốm sứ được trang trí với hoa văn độc đáo và táo bạo.
- Phong cách Kintsugi: Nghệ thuật phục hồi gốm sứ vỡ bằng vàng, thể hiện triết lý trân trọng những giá trị cũ kỹ và không hoàn hảo.
Các lò gốm Nhật Bản nổi tiếng
Nhật Bản nổi tiếng với lịch sử gốm sứ lâu đời và phong phú, với nhiều lò gốm sản xuất ra những sản phẩm gốm sứ độc đáo và tinh tế. Dưới đây là một số lò gốm Nhật Bản nổi tiếng:
Lò gốm Arita
- Lịch sử: Lò gốm Arita được thành lập từ thế kỷ 17, là một trong những lò gốm lâu đời nhất Nhật Bản.
- Sản phẩm: Lò gốm Arita cung cấp nhiều loại gốm sứ, bao gồm:
+ Bộ ấm chén: Nhiều kiểu dáng, chất liệu và hoa văn khác nhau.
+ Bát đĩa: Dành cho gia đình, nhà hàng, khách sạn,…
+ Lọ hoa, tượng, tranh gốm: Đồ trang trí sang trọng và tinh tế.
+ Sản phẩm gốm sứ cao cấp: Quà tặng độc đáo và ý nghĩa.
- Đặc điểm: Gốm sứ Arita được đánh giá cao bởi vẻ đẹp tinh tế và sang trọng, với hoa văn trang trí cầu kỳ và màu sắc rực rỡ.
- Giá cả: Giá cả sản phẩm đa dạng, từ bình dân đến cao cấp.
Lò gốm Kutani
- Lịch sử: Lò gốm Kutani được thành lập từ thế kỷ 17, đây là một trong những lò gốm lâu đời nhất Nhật Bản.
- Sản phẩm: Lò gốm Kutani sản xuất đa dạng các loại gốm sứ, bao gồm:
+ Bộ ấm chén: Nhiều kiểu dáng, chất liệu và hoa văn khác nhau.
+ Bát đĩa: Dành cho gia đình, nhà hàng, khách sạn,…
+ Lọ hoa, tượng, tranh gốm: Đồ trang trí sang trọng và tinh tế.
+ Sản phẩm gốm sứ cao cấp: Quà tặng độc đáo và ý nghĩa.
- Đặc điểm: Gốm sứ Kutani được đánh giá cao bởi vẻ đẹp độc đáo và ấn tượng, với hoa văn trang trí sặc sỡ và táo bạo.
- Giá cả: Giá cả sản phẩm đa dạng, từ bình dân đến cao cấp.
Ngoài ra, còn có một số lò gốm Nhật Bản nổi tiếng khác như:
- Lò gốm Seto: Nổi tiếng với gốm sứ Seto, được nung ở nhiệt độ cao và có độ bền cao.
- Lò gốm Karatsu: Nổi tiếng với gốm sứ Karatsu, được làm từ đất sét thô và có vẻ đẹp mộc mạc.
- Lò gốm Banko: Nổi tiếng với gốm sứ Banko, được trang trí với hoa văn in chìm.
Một số nghệ nhân gốm sứ Nhật Bản nổi tiếng
Gốm sứ của Nhật Bản có lịch sử lâu đời và phát triển rực rỡ, tạo nên những sản phẩm tinh tế và mang đậm dấu ấn văn hóa. Nổi bật trong đó là những nghệ nhân tài hoa với những đóng góp to lớn cho nghệ thuật gốm Nhật Bản. Dưới đây là một số nghệ nhân gốm sứ Nhật Bản nổi tiếng:
Kato Kiyomasa (1826-1889)
- Phong cách: Nổi tiếng với kỹ thuật nung “Kiyomizu-yaki”, tạo ra những sản phẩm gốm sứ mỏng nhẹ, thanh tao với men rạn độc đáo.
- Sản phẩm: Chén trà, bình hoa, tượng,…
- Giá trị: Đóng góp to lớn cho sự phát triển của gốm sứ Kyoto.
Kenzan Ogata (1663-1743)
- Phong cách: Nổi tiếng với kỹ thuật trang trí “Imari”, sử dụng màu sắc rực rỡ và hoa văn cầu kỳ.
- Sản phẩm: Bộ ấm chén, bình hoa, tượng,…
- Giá trị: Mang đến vẻ đẹp sang trọng và quý phái cho gốm Nhật Bản.
Ninsei Nonomura (1596-1666)
- Phong cách: Nổi tiếng với kỹ thuật nung “Arita-yaki”, tạo ra những sản phẩm gốm sứ với màu men trắng ngà tinh tế.
- Sản phẩm: Chén trà, bình hoa, tượng,…
- Giá trị: Đặt nền móng cho sự phát triển của gốm sứ Arita.
Bên cạnh đó là một số nghệ nhân gốm Nhật Bản nổi tiếng khác như:
- Ogata Kenzan: Nổi tiếng với kỹ thuật vẽ “Kakiemon”, sử dụng màu sắc tinh tế và hoa văn thanh tao.
- Kitaoji Rosanjin: Nổi tiếng với phong cách “Mingei”, đề cao vẻ đẹp mộc mạc và giản dị của gốm sứ.
Cách chọn mua gốm sứ Nhật Bản chất lượng
Gốm sứ của Nhật nổi tiếng với sự tinh tế, tao nhã và chất lượng cao. Tuy nhiên, trên thị trường hiện nay có nhiều sản phẩm gốm sứ giả mạo, kém chất lượng. Do vậy, việc chọn mua gốm Nhật Bản chất lượng là điều rất quan trọng. Dưới đây là một số cách giúp bạn chọn mua gốm Nhật Bản chất lượng:
Xác định nhu cầu sử dụng
- Mục đích sử dụng: Xác định rõ mục đích sử dụng sản phẩm để chọn loại sản phẩm phù hợp. Ví dụ, nếu bạn mua để sử dụng hàng ngày, hãy chọn những sản phẩm có độ bền cao và dễ vệ sinh. Nếu bạn mua để làm quà tặng, hãy chọn những sản phẩm có kiểu dáng đẹp và sang trọng.
- Kích thước: Chọn kích thước phù hợp với nhu cầu sử dụng của bạn.
- Giá cả: Xác định ngân sách bạn có thể chi trả cho việc mua gốm Nhật Bản.
Kiểm tra chất lượng
Kiểm tra kỹ lưỡng sản phẩm trước khi mua:
- Quan sát: Nhìn kỹ sản phẩm để đảm bảo không có vết nứt, rạn hay sứt mẻ.
- Cảm nhận: Sờ vào sản phẩm để cảm nhận độ mịn và độ dày của lớp men.
- Kiểm tra âm thanh: Dùng ngón tay gõ nhẹ vào sản phẩm, nếu nghe tiếng thanh tao, trong trẻo thì sản phẩm có chất lượng tốt.
Yêu cầu kiểm tra giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất xứ:
- Hỏi kỹ về nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm: Cửa hàng cần có giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất xứ rõ ràng của sản phẩm.
- Kiểm tra tem nhãn: Tem nhãn sản phẩm phải ghi rõ thông tin về nhà sản xuất, chất liệu, ngày sản xuất,…
Chọn mua tại cửa hàng uy tín
- Mua sản phẩm tại các cửa hàng chuyên bán gốm sứ của Nhật: Các cửa hàng chuyên bán gốm Nhật Bản thường có đội ngũ nhân viên am hiểu về sản phẩm và có thể tư vấn cho bạn chọn được sản phẩm phù hợp.
- Cẩn thận với những cửa hàng bán gốm sứ Nhật Bản giá rẻ: Những cửa hàng bán gốm Nhật giá rẻ có thể bán sản phẩm giả mạo, kém chất lượng.
Một vài lưu ý khi sử dụng gốm sứ Nhật Bản
Gốm sứ của Nhật nổi tiếng với vẻ đẹp tinh tế và chất lượng cao. Tuy nhiên, để giữ cho sản phẩm luôn bền đẹp, bạn cần lưu ý một số điều sau khi sử dụng:
Tránh va đập mạnh
- Gốm sứ Nhật Bản khá mỏng manh, do vậy cần tránh va đập mạnh để hạn chế nứt vỡ.
- Cẩn thận khi sử dụng và di chuyển sản phẩm.
- Bảo quản sản phẩm ở nơi an toàn, tránh va chạm với các vật dụng khác.
Rửa bằng nước ấm và xà phòng nhẹ
- Không sử dụng chất tẩy rửa mạnh để vệ sinh gốm sứ vì có thể làm phai màu và hư hại lớp men.
- Rửa sản phẩm bằng nước ấm và xà phòng nhẹ sau mỗi lần sử dụng.
- Lau khô sản phẩm bằng khăn mềm sau khi rửa.
Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát
- Tránh bảo quản gốm sứ ở nơi ẩm ướt vì có thể làm sản phẩm bị mốc.
- Bảo quản sản phẩm ở nơi khô ráo, thoáng mát.
- Không nên xếp chồng các sản phẩm gốm sứ lên nhau.
Ngoài ra, bạn cũng cần lưu ý một số điều sau:
- Không nên sử dụng gốm Nhật Bản trong lò vi sóng hoặc máy rửa chén.
- Tránh dùng gốm Nhật để đựng thức ăn có tính axit cao như chanh, dấm,…
- Đừng nên sử dụng các vật dụng sắc nhọn để cọ rửa gốm sứ.
Giá cả của các sản phẩm gốm sứ Nhật Bản
Giá gốm sứ Nhật Bản khá đa dạng, từ bình dân đến cao cấp. Hiện tại, mức giá gốm Nhật phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:
- Phong cách: Gốm sứ của Nhật Bản có nhiều phong cách khác nhau, từ đơn giản đến cầu kỳ. Những sản phẩm có phong cách cầu kỳ và độc đáo thường có giá cao hơn.
- Nghệ nhân: Gốm sứ do những nghệ nhân nổi tiếng chế tạo thường có giá đắt hơn.
- Kỹ thuật: Những sản phẩm được làm bằng kỹ thuật phức tạp thường có giá cao hơn.
- Chất liệu: Gốm sứ được làm từ chất liệu cao cấp như đất sét trắng hoặc men rạn thường có giá đắt hơn.
- Kích thước: Những sản phẩm có kích thước lớn thường có giá cao hơn.
- Nơi bán: Gốm Nhật Bản bán tại các cửa hàng chuyên dụng thường có đắt cao hơn so với bán online.
Địa điểm mua gốm sứ Nhật Bản uy tín
Bạn có thể mua gốm sứ Nhật Bản tại các cửa hàng chuyên bán gốm sứ, các trung tâm thương mại. Ngoài ra, bạn cũng có thể mua gốm Nhật online theo các cách sau:
Chọn mua tại các trang web uy tín:
- Đọc kỹ các đánh giá của khách hàng trước khi mua: Các đánh giá của khách hàng có thể giúp bạn đánh giá chất lượng sản phẩm và uy tín của cửa hàng.
Chọn trang web có chính sách đổi trả hàng hóa rõ ràng:
- Chọn trang web có chính sách đổi trả hàng hóa trong vòng 7 ngày hoặc 14 ngày.
- Chọn trang web có chính sách đổi trả hàng hóa miễn phí hoặc có chi phí đổi trả hợp lý.
Lời kết: Gốm Nhật mang trong mình lịch sử lâu đời, tạo nên một niềm tin và sự an tâm cho người tiêu dùng. Hơn nữa, những giá trị văn hóa, triết lý, và quan niệm mà nó truyền đạt không chỉ giúp người sở hữu xác định được phong cách sống của mình mà còn mở rộng tầm nhìn về thế giới. Với sự phong phú về mẫu mã, gốm sứ Nhật Bản đáp ứng được nhiều sở thích và nhu cầu khác nhau, cho phép bạn tìm kiếm được món đồ ưng ý nhất. Gốm Sứ Hoàng Gia hy vọng rằng thông qua bài viết này, bạn đã có được cái nhìn toàn diện và sâu sắc hơn về gốm Nhật Bản.
